"Φιλοσοφικές Σκέψεις"- Denis Diderot

Ο φιλόσοφος πρέπει να αντλεί την έμπνευσή του από τις επιστήμες της ζωής.Κι αν οι θεωρίες αυτών των επιστημών υπερβαίνουν τα όρια των αισθήσεων,στην προσπάθειά τους να ανακαλύψουν τις αρχές,αυτό δεν αποτελεί επιστροφή στην παραδοσιακή μεταφυσική,αφού ο θεός,η ψυχή,το "γιατί" αυτού του κόσμου δεν απασχολούν πλέον τον προβληματισμό του φιλοσόφου.Κάθε έννοια υπερβατικού στοιχείου έχει αποκλεισθεί και η καινούρια μεταφυσική ερευνά-ξεκινώντας από τα αντικείμενα και όχι πλέον από το υποκείμενο-τις συστατικές αρχές του κόσμου και της φύσης, και, άρα, της εμπειρίας.

Υπάρχει μια απειρία μικρών εμπειριών που επαναλαμβάνονται, γίνονται συνήθειες, που υπόκεινται κι αυτές στις ιδιαιτερότητες του οργανισμού και μεταβιβάζονται με τη δομή του.Είναι αυτό που ονομάζουμε ένστικτα.Κάθε είδος έχει τα δικά του.Η λογική είναι το ένστικτο του ανθρώπου.

ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΚΛΙΣΗ ΣΤΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ:
Νέε άνθρωπε,πάρε και διάβασε.Αν μπορέσεις να φτάσεις μέχρι το τέλος αυτού του έργου,δεν θα είσαι ανίκανος να ακούσεις ένα καλύτερο.Καθώς είχα πρόθεση λιγότερο να σε διδάξω και περισσότερο να σε κάνω να ασκηθείς,λίγη σημασία έχει για μένα αν θα υιοθετήσεις τις απόψεις μου ή θα τις απορρίψεις.Φτάνει να συγκεντρώσουν όλη σου την προσοχή.Κάποιος άλλος περισσότερο ικανός θα σου μάθει να γνωρίζεις τις δυνάμεις της φύσης.Για μένα είναι αρκετό που θα σου έχω μάθει να δοκιμάζεις τις δικές σου.Αντίο.

Υ.Γ.: Μια λέξη ακόμα και θα σε αφήσω. Έχε πάντα στο μυαλό σου ότι η φύση δεν είναι ο θεός, ότι ένας άνθρωπος δεν είναι μια μηχανή, ότι μια υπόθεση δεν είναι ένα γεγονός.Και να είσαι βέβαιος ότι καθόλου δεν θα με έχεις καταλάβει, κάθε φορά που θα νομίσεις ότι διακρίνεις κάτι αντίθετο με αυτές τις αρχές.