Τρίτη 24 Μαρτίου 2015

"Εκατό Χρόνια Μοναξιά" - Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες

Έργο μελαγχολικό ιδιαίτερα στο τέλος,με εντονότερο των άλλων στοιχείων τη μοναξιά αλλά και την απομόνωση που επιλέγει ο συγγραφέας για τους πρωταγωνιστές. Απομόνωση,τόσο από τον υπόλοιπο κόσμο του χωριού (αλλά και του ίδιου του χωριού από τα υπόλοιπα) όσο και από τα συγγενικά τους πρόσωπα, με τα οποία περνάνε την καθημερινότητα τους, συγκατοικούν στο ίδιο σπίτι,μοιράζονται σχεδόν τις ίδιες εμπειρίες τις οποίες όμως ο καθένας βιώνει με τον δικό του ξεχωριστό τρόπο. Η μοναξιά λοιπόν χαρακτηρίζει τους χαρακτήρες, η οποία γίνεται αντιληπτή σε αυτούς μόνο όταν φύγει από  κοντά τους το πιο κοντινό πρόσωπο,άντρας,αδελφός,αδελφή,γιαγιά,προγιαγιά. Και γίνεται αντιληπτή περισσότερο επειδή όλη τη ζωή τους την περνούσαν επιλέγοντας να κρατούν κακία και απόσταση από  το πρόσωπο αυτό που όταν πια χάνεται, προκαλεί νοσταλγία και αφήνει ένα κενό.

Ο έρωτας στο μυθιστόρημα του Μάρκες,δεν έχει καμία σχέση με τον έρωτα που εμφανίζεται στα κλασικά και μη μυθιστορήματα. Αντιθέτως έχει μια πολύ ιδιαίτερη μορφή, όπως άλλωστε ιδιαίτερο είναι και το έργο του Μάρκες καθώς σε τίποτα δεν θυμίζει και δεν μοιάζει με άλλα έργα της εποχής του, ακόμη πριν ή μετά, αλλά αποτελεί τον λόγο που το 1982 ο συγγραφέας κέρδισε το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Ο έρωτας λοιπόν, εμφανίζεται ως παράνομος με την έννοια της μοιχείας, καταδικασμένος με την έννοια του απαγορευμένου,κάτι που τον καθιστά και ανολοκλήρωτο και, το πιο παράδοξο, θεωρητικά αιμομικτικό, αν συλλογιστεί κανείς πως οι άντρες της οικογένειας δεν υπολογίζουν τη συγγένεια μπροστά στο πάθος τους για την θεία τους συνήθως. Στην περίπτωση  όμως του Χοσέ Αρκάδιο, το πάθος του για την γυναίκα που μεγάλωσε σαν αδερφή του στο ίδιο σπίτι που μεγάλωσε κ αυτός, με την ίδια μάνα με την οποία μεγάλωσε κ αυτός, τον αναγκάζει να ζει αποκλεισμένος από την οικογένειά του, αφού η αγάπη αυτή θεωρήθηκε ντροπιαστική. Έτσι ο έρωτας δεν γνωρίζει ποτέ την ικανοποίηση που του αρμόζει παίρνοντας έτσι μυθικές διαστάσεις.

Άλλο χαρακτηριστικό στοιχείο του Μαρκές είναι αυτό του πολέμου, του αιώνια μάταιου πολέμου από όπου κανείς δεν βγαίνει νικητής παρά μόνο χαμένος. Η σύλληψη όμως της σκέψης αυτής έρχεται μόνο όταν τα χρόνια έχουν περάσει και ο συνταγματάρχης σκέφτεται τα πεπραγμένα του, τα ιδανικά για τα οποία πάλεψε, την ευτυχία που ποτέ δεν γνώρισε όντας απασχολημένος με το να παίρνει ζωές αλλά και να δημιουργεί, μέσα από τις πολυάριθμες συνουσίες του με διάφορες γυναίκες που βρέθηκαν στο πέρασμα του, αποτέλεσμα των οποίων ήταν 17 γιοι που για λίγο μόνο διασταυρώθηκαν.

Όλα αυτά λοιπόν σε ένα αποκομμένο από τον πολιτισμό χωριό,το Μακόντο,που βρίσκεται σε κάποια μεριά της Καραϊβικής. Ο Μάρκες εξιστορεί τις ζωές μιας παράξενης και ιδιότυπης, από κάθε άποψη, οικογένειας, των Μπουενδία, αλλά και όσων άλλων σχετίζονται με αυτούς. Ιστορίες ασυνήθιστες που προκαλούν το ενδιαφέρον του αναγνώστη καθώς κινούνται στη σφαίρα του πραγματικού και του εξωπραγματικού, διατηρώντας ωστόσο τον ρεαλιστικό τόνο που χαρακτηρίζει την αφήγηση του Μάρκες. Έργο που αποτελεί κατηγορία από μόνο του ακριβώς επειδή ο συγγραφέας καταφέρνει να συνδέσει τα καθημερινά, τα απλά και τα λογικά με τα μυθολογικά,φανταστικά και εξωπραγματικά περιστατικά.

Παρασκευή 13 Μαρτίου 2015

Είν' η ζωή μικρές στιγμές, και τίποτ' άλλο...

     Πιστεύω ακράδαντα πως η ζωή έχει τη γεύση που της δίνουμε εμείς οι ίδιοι κι αυτό, γιατί είναι καθαρά δική μας επιλογή το αν θα στεναχωρηθούμε για τις προσωρινές ατυχίες μας ή αν θα χαρούμε για όλα τα πολύτιμα που απολαμβάνουμε εμείς κι άλλοι τα ονειρεύονται. Μόνο τα πολύ σοβαρά προβλήματα υγείας πρέπει να μας στεναχωρούν, αλλά ακόμα κι αυτά μέχρι ενός βαθμού γιατί, παράλληλα, έχουν ρόλο να μας υπενθυμίζουν πόσο σπάνιο και ιδιαίτερο δώρο είναι η ζωή, που δεν έχουν όλοι την ευκαιρία να απολαύσουν όπως θα ήθελαν.

   Φυσικά, η απώλεια αγαπημένου προσώπου είναι εξίσου μια κατάσταση που δύσκολα ξεπερνιέται, πολλές φορές και καθόλου, ωστόσο η συνήθεια έχει μεγάλη δύναμη και ο χρόνος είναι ο καλύτερος γιατρός και, μαζί με την ίδια τη ζωή, ο καλύτερος δάσκαλος.

   Έχουμε αμέτρητους λόγους να χαιρόμαστε, και σίγουρα μπορούμε να βρούμε κ άλλους τόσους για να λυπόμαστε, όμως οι λόγοι χαράς είναι αυτοί που πρέπει να νοηματοδοτούν τη ζωή μας.

   Αν και ξέρουμε τον απρόβλεπτο χαρακτήρα της ζωής έχουμε πάντα την πεποίθηση πως οι συμφορές και οι ατυχίες δεν αφορούν εμάς , διότι εμείς είμαστε καλοί άνθρωποι και δεν μας αξίζει να υποφέρουμε, λες και όλοι αυτοί οι άνθρωποι που γεννιούνται σε εμπόλεμη ζώνη και δεν έχουν ούτε καν νερό και φαγητό, έχουν κάνει τα σοβαρότερα και πιο καταδικαστέα εγκλήματα. Λες και όλοι εκείνοι που δεν μπορούν να απολαύσουν τα δικαιώματα που έχουν απλώς και μόνο ως άνθρωποι, είναι ένοχοι. Λες και ο θεός κάνει διακρίσεις, λες και η αδικία επιλέγει πάντα τους πιο αδύναμους.

 Γι' αυτό λοιπόν, προς τι η μιζέρια και η μελαγχολία; Όσο δεν κινδυνεύουμε, όσο έχουμε κοντά μας ανθρώπους που μας αγαπάνε και μας νοιάζονται και δεν είμαστε μόνοι σε μια απέραντη ζούγκλα, όσο το μέλλον μας προβλέπεται ευοίωνο...ας το χαρούμε! Ας το απολαύσουμε! Η ζωή είναι απλά στιγμές και ο κάθε άνθρωπος αποτελεί μια απειροελάχιστη κουκίδα στην απεραντότητα του σύμπαντος, στην αιωνιότητα. Ας προσπαθήσουμε να κάνουμε την κουκίδα αυτή πιο φωτεινή, ας της δώσουμε περιεχόμενο και ποιότητα, αφού δεν μπορούμε να της δώσουμε διάρκεια.

Είναι τόσο απλό να δίνουμε και να παίρνουμε μηνύματα, μαθήματα, συμπεριφορές ανθρωπιάς και θα ήταν κάτι τόσο όμορφο και λογικό σ' έναν κόσμο σκληρό! Όμως πολλοί το ξεχνάμε όντας απασχολημένοι με οτιδήποτε άλλο...μικρότερης σημασίας...

"Μπροστά στον σταυρό που κουβαλά κάποιος άλλος, σιωπηρά και καρτερικά, το δικό σου βάσανο είναι σταυρουδάκι βαφτιστικό" Αύγουστος Κορτώ

Σάββατο 7 Μαρτίου 2015

" Άλλαξε τη ζωή σου σήμερα. Μη στοιχηματίζεις στο μέλλον, ενέργησε τώρα χωρίς καθυστέρηση" Simone De Beauvoir

   
     Για να εξασφαλίσουμε ένα όμορφο μέλλον όπως το ονειρευόμαστε και το επιθυμούμε, χρειάζεται να έχουμε δημιουργήσει ένα όμορφο παρόν, αφού είναι αυτό στο οποίο ζούμε. Γι'αυτό πρέπει κάθε μέρα να κάνουμε αυτά που μας προσφέρουν ευχαρίστηση, προκειμένου να μη μετανιώσουμε στις μέρες που θα έρθουν για όλα αυτά που θα μπορούσαμε να είχαμε κάνει και δεν τα κάναμε. Φυσικά υπάρχουν πολλά για τα οποία δεν έχουμε (αυτή τη στιγμή) τη δυνατότητα, σε κάποια όμως πράγματα είναι στη δική μας ευχέρεια να επιδιώξουμε να δημιουργήσουμε τις κατάλληλες προϋποθέσεις ώστε να το πετύχουμε.
     Σίγουρα οι επιδιώξεις αυτές δεν θα είναι όλες ευχάριστες, όμως ακόμα κι αυτές θεωρούνται εμπειρίες. Άλλωστε,Το σημαντικό είναι να μαθαίνουμε να κερδίζουμε γνώσεις έτσι ώστε κάθε φορά να μας είναι πιο εύκολο να ξεπερνάμε τις δυσκολίες και να επικεντρωνόμαστε στα ουσιαστικά που αποκτάμε.

    Μόνο μια φορά ζούμε και η ζωή μας δεν είναι πρόβα, δεν είναι δοκιμή, είναι η ίδια η παράσταση, η ίδια η δοκιμασία. Γι'αυτό, είναι κρίμα να αναλώνουμε τους εαυτούς μας σε πράγματα ευτελή που δεν μας ωφελούν, όταν έχει κανείς τόσα άλλα σπουδαία να ασχοληθεί. 

Τι όμορφη που είναι η γνωριμία και η σχέση με τη φύση!


 Επιπλέον ,είναι τόσο σπουδαίο να καταπιάνεται κανείς με τα σπουδαία πνεύματα όλων των εποχών που, κατά ένα τρόπο, είναι σχεδόν βέβαιο πως θα αλλάξει συθέμελα η αντίληψη του για τον κόσμο που μας περιβάλλει, ακόμα και για αυτά που δεν είναι ορατά.
  Από τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη μέχρι τον Αϊνστάιν και από τον Ιπποκράτη  και τον Ασκληπιό μέχρι τον Φρόϋντ, έχει τόσα κανείς να ερευνήσει και πάνω σε αυτά να συλλογιστεί που αναρωτιέμαι, αν θα καταφέρει να μείνει ανεπηρέαστος στην τόση ευφυΐα και αν θα καταφέρει να επιθυμεί μετά την επαφή του με τη φιλοσοφία τα ίδια που επιθυμούσε και πριν. Όπως λέει και ο Χομπς, η πορεία προς την ευδαιμονία είναι μια διαρκής και αγωνιώδης αναζήτηση, ένας συνεχής αγώνας δρόμου τον οποίο εγκαταλείπεις μόνο όταν πεθαίνεις.

    Γι' αυτό είναι δύσκολο να κατακτήσει κανείς ολοκληρωτικά την ευτυχία και να υποστηρίζει πως δεν του λείπει κάτι άλλο, ωστόσο το σημαντικό είναι να μπορούμε να διακρίνουμε τις στιγμές ευτυχίας που πραγματικά βιώνουμε και κοιτώντας τα χρόνια που πέρασαν να έχουμε πολύ λίγα για τα οποία μετανιώνουμε και πάρα πολλά για τα οποία χαιρόμαστε και θα ζούσαμε ξανά  όπως ακριβώς τα ζήσαμε.

"Η μεγαλύτερη σοφία είναι να κάνεις υπέρτατο στόχο της ζωής την απόλαυση του παρόντος,γιατί αυτή είναι η μόνη πραγματικότητα, ενώ όλα τα άλλα είναι παιχνίδια του νου"
Άρθουρ Σοπενάουερ


Δευτέρα 2 Μαρτίου 2015

Αδερφές ψυχές

   Υπάρχουν μερικοί άνθρωποι, τους οποίους γνώρισες σε μια αθώα ηλικία και πορευθήκατε μαζί για μεγάλο διάστημα, όμως κάποια στιγμή οι δρόμοι σας χωρίστηκαν. Από αυτούς, έχεις πολύ δυνατές αναμνήσεις γιατί δυνατές ήταν και οι στιγμές που ζήσατε, τα κοινά βιώματα που έχετε, οι εμπειρίες. Έτσι είναι αδύνατον να τους σκέφτεσαι και να μην νοσταλγείς τα χρόνια εκείνα που πέρασαν, τα τόσο αθώα, τόσο ήρεμα και παράλληλα έντονα. Αυτοί οι άνθρωποι είναι οι παιδικοί μας φίλοι, κ ακόμα κ όταν τίποτα άλλο πια δεν θα μας δένει, αρκεί αυτό για να ξανάρθουμε κοντά. Δεν συμβαίνει πάντα, γιατί σε διάφορες περιπτώσεις και θέματα οι άνθρωποι αλλάζουν και η προσωπικότητα, η συμπεριφορά και ο χαρακτήρας τους διαμορφώνεται σύμφωνα με τα ερεθίσματα που προσλαμβάνουν από το εκάστοτε εξωτερικό περιβάλλον.

  Ωστόσο, κάποιες ψυχές διατηρούν αυτό που ήταν κάποτε, τότε που ακόμα δεν μπορούσαν να συνειδητοποιήσουν την σημαντικότητα πολλών καταστάσεων μέσα στο επιφανειακό του κόσμου. Έτσι, εφόσον μια φορά δέθηκαν και κόλλησαν, εν δυνάμει θα είναι πάντα δεμένες, μπορεί όχι πια σαν ένα, σίγουρα θα τους ενώνει αυτή η παιδική αθωότητα και αυτή η αγάπη, η κατανόηση, οι κοινές ανησυχίες, τα κοινά ενδιαφέροντα, η κοινή οπτική για τον χαοτικό κόσμο που ζούμε.
 
    Πάντα θα βρίσκεται σε αυτούς τους ανθρώπους ένα κομμάτι του εαυτού μας, της ψυχής μας που δεν θα υπάρχει πουθενά αλλού και κανείς άλλος δεν θα μπορεί να καταλάβει αυτό το δέσιμο, όσα χρόνια κ αν περάσουν, όσο πολύ κ αν έχουν απομακρυνθεί οι ζωές.

  Κι όταν πια συναντιόμαστε ξανά μεγάλοι, είναι τόσο εύκολο να ξαναμοιραστούμε όνειρα μικρά και μεγάλα, όπως τα όνειρα που κάναμε όταν ήμασταν έφηβοι για μια ζωή στρωμένη με ροδοπέταλα, και είναι τόσο εύκολο να μοιραζόμαστε το οτιδήποτε, λες και δεν χαθήκαμε ποτέ, λες και δεν σταμάτησε ποτέ η εμπιστοσύνη να υπάρχει.

  Και είναι τόσο όμορφο αυτό το συναίσθημα, να ξέρεις ότι κάπου στη γη έχεις δυο καλούς φίλους, που γνωρίζεστε από τα μικρά σας βήματα και θα είστε πάντα εκεί ο ένας για τον άλλον, όσα χιλιόμετρα κ αν σας χωρίζουν, όσο διαφορετικές κι αν είναι πια οι ζωές σας, θα είστε πάντα εκεί, σαν αδερφές ψυχές. Όπως παλιά.